Afgelopen raadsvergadering, nog in het oude jaar, kwam aan de orde het verzoek tot het
houden van een referendum over “het besluit tot in uitvoering nemen van Definitief Ontwerp
voor de verbouwing van het Gemeentehuis”. Dit was de 4e keer dat we een vervolgbeslissing
namen op de plannen voor het aanpassen van de huisvesting van de ambtenaren, de plek
waar het klantcontactcentrum moet komen, en waar het bestuurscentrum ligt. Elke stap die
we tot nu toe hebben genomen is uitgebreid gecommuniceerd, deel geweest van het VVD
verkiezingsprogramma, op de VVD-website geregeld gemeld, en regelmatig deel geweest van de discussies gevoerd bij de bijeenkomsten van de VVD afdeling Bloemendaal. In het bijzonder is er een uitgebreide discussie geweest in mei 2011.
Het referendumverzoek komt van een aantal ex-politici, de huidige PvdA-voorzitter afd.
Bloemendaal en ex-raadslid, een ex-wethouder en sinds 2008 ex-VVD’er, tevens een ex-raadslid van LB, en nog enkele ‘minder politiek bekende’ inwoners van de gemeente Bloemendaal.
In 2010 en in 2011 heeft deze groep de raadsfracties bestookt met hun meningen. Een aantal
waren zeer valide bijv. over de financiële risico’s, die moeten natuurlijk minimaal zijn. De VVD-
fractie heeft met nadruk hiervoor duidelijke kaders geformuleerd en opgedragen aan het College. In mei 2011 heeft deze groep een brief gestuurd aan de Raad waarin om een referendum werd gevraagd. Dat heeft de Raad toen al afgewezen op basis van het gemis aan onderbouwingen van de meningen.
De groep die het referendumverzoek heeft geïnitieerd heeft vervolgens via de krant in november jl., o.b.v. bijna dezelfde meningen, een oproep gedaan voor een referendum. Er was één punt extra toegevoegd: “In deze t.a.v. de overheidsfinanciën slechte tijden moet je niet investeren”. Deze kern wordt naar voren gebracht in het rondschrijven dat ze hebben opgesteld en waarop bewoners hebben gereageerd. Hoe het tot de bewoners is gekomen is niet geheel duidelijk: het kan via email, via post, via websites, via vrienden-uitwisseling, e.d. tot stand zijn gekomen. Daarover doorgevraagd meldden ze dat ze beslist niet langs “de deur zijn gegaan”. Maar de tekst waarop de bewoners hebben gereageerd blijkt wel vnl. dezelfde tekst te zijn.
In het betoog dat ik als fractievoorzitter namens de VVD-fractie donderdag 22 december tijdens
de raadsvergadering hield, heb ik grif toegegeven dat, als ik persoonlijk een dergelijk schrijven
zou krijgen, ik ook zou ondertekenen. Natuurlijk moeten we voorzichtig zijn met uitgaven in deze tijd en vanzelfsprekend wil ik dat de Gemeente zuinig doet met gemeenschapsgeld!
Maar dat is nu juist het plan. Door te investeren in één pand en 2 locaties (3 panden) af te stoten verminderen we het aantal m2 met ongeveer 35%. Dat is overigens ook wat de Rijksoverheid op dit moment doet. De situatie is verder dat alle panden dringend verbouwd moeten worden om op minimaal bouwbesluit-niveau te komen. Het huidige gemeentehuis is in 50 jaar van binnen niet gerenoveerd en dat is nu echt nodig. Frappant is dat de ex-raadsleden, initiatiefnemers van het referendum, over dit achterstallig onderhoud, vanuit hun tijd, met geen woord spreken. Uit het voorlopig ontwerp, dat net is afgerond, blijkt dat het pand kan worden aangepast aan deze tijd, duurzaam kan worden gemaakt en dat alle ambtenaren fatsoenlijk kunnen worden ondergebracht (door het bestaande glasdak te vervangen voor een extra kantoorvloer), met de kanttekening dat er maar 7 bureaus zijn per 10 ambtenaren. Bovendien kan de kelder worden omgebouwd tot volwaardige verdieping en worden ingezet als klantcontactcentrum en de bestaande burgerzaal kan voor bijeenkomsten worden gehandhaafd. Tevens krijgen we dan een kantoorpand dat weer langere tijd courant is en haar waarde behoudt.
Het plan dat nu voorligt, voorziet in een verlaging van de OZB van € 200.000 per jaar vanaf
2015. Elke stelling die dit bestrijdt moet worden onderbouwd met feiten, maar die hebben
wij niet gehoord. Apart is hierbij dat de wettelijke regels die de Gemeente moet volgen in het
opstellen van de begroting en hoe om te gaan met investeringen door deze ex-raadsleden en
ex-wethouder opeens niet meer worden herkend, terwijl ze zelf jaren met deze regels hebben
moeten werken en dus precies weten hoe ze in elkaar steken...
Zo heb ik afgelopen donderdag dus ernstige bedenkingen gemaakt bij de inhoud van de oproep tot referendum. De raadsleden van PvdA en LB hebben ook geen argumentatie gegeven toen
zij zich voorstander verklaarden van een referendum en zich beperkt tot de uitspraak “u weet
onze argumenten”. Hadden ze dat wel gedaan, dan had ik ze zeker ondervraagd over hun
onderbouwing.
Als VVD hadden we in juni 2011 al aangekondigd dat we, als de tijd er rijp voor zou zijn, aan
het College kaders willen meegeven voor het bouwbudget. Lastig in dit proces is dat vroeg in het traject er nog discussie is over wat we willen, en dat pas bij de werkelijke inkoop exact bekend
is wat het gaat kosten. Onze ervaring met andere bouwprojecten is dat je jezelf niet rijk moet
rekenen, en geen extra bouwrisico’s moet introduceren door te rigide financiële kaders te stellen. Daarom hebben we een motie opgesteld met de doelstelling een uiterste inspanning te leveren om 2 miljoen euro besparen op de realisatie. Hoe zou dat kunnen? Door bijv. scherp in te kopen (voor de installatietechniek volstaat bijv. een doorsnee merk, het hoeft geen ‘Mercedes’ te zijn), door gedeeltelijk bestaand meubilair te gebruiken, door de tijdelijke huisvesting aantrekkelijk te regelen, door de rentelasten te verlagen d.m.v. een snelle doorvoering van de verkoop van de 3 panden.
Kortom, de VVD staat voor efficiënt verbouwen en wij willen ons geld goed gebruiken.
Als laatste punt ben ik ingegaan op de algemene lijn van de VVD dat wij principieel geen
voorstander zijn van referenda. De VVD staat voor de representerende democratie volgens
Thorbecke. We hebben dan wel een referendumverordening uit 2005, maar we hebben daar
destijds alleen mee ingestemd om zeker te stellen dat, als de onafhankelijkheid van de Gemeente in het geding zou zijn (we worden ‘gedwongen’ tot fusie), we dan ook deze principiële vraag bij de burgers neer kunnen leggen.
Samengevat, de VVD heeft dit referendum afgewezen, omdat:
1. We midden in een 2 jaar durend bouwbesluit zitten, waarover in juni 2010 en in juni 2011
behoorlijke inspraak is georganiseerd.
2. De meningen van de aanvragers van het referendum niet onderbouwd zijn, en zover die wezenlijke punten raken, die volop helder zijn en al in onze moties zijn meegenomen.
3. Het gekozen traject alle mogelijkheden geeft aan de VVD-fractie om “scherp aan de wind te
zeilen” om zo zuinig mogelijk ons doel te kunnen bereiken.
4. De VVD-fractie zeer scherpe kaders stelt, o.a. het doelkader om 2 miljoen euro te besparen.
5. Uitstel van dit plan alleen maar gaat betekenen dat de € 200.000 besparing in 2015 niet bereikt gaat worden of pas veel later kan worden gehaald.
6. De VVD in het algemeen geen voorstander is om af te wijken van de representatieve
democratie, zeker als het gaat om zeer inhoudelijke, technische afwegingen.
Hoe nu verder?
De VVD-fractie vermoedt dat de referendumorganisatoren het er niet bij laten zitten en via de
bestuursrechter hun gelijk zullen trachten te halen (dat voornemen hebben ze schriftelijk tijdens
de Raadsvergadering al geuit). Dit zullen we afwachten. Het College gaat nu verder met het
definitief ontwerp. Wij verwachten dat dit in juni 2012 klaar zal zijn voor beoordeling door de
Raad. Dan volgt ook de analyse of we alle financiële risico’s zoveel mogelijk hebben ingedamd.
Omdat er veel stof is opgewaaid, zal er ook interactief met de bewoners moeten worden
gecommuniceerd. Het College zal hiervoor extra acties ondernemen. Als VVD-fractie zullen
we ons standpunt ook verdedigen waar nodig en zullen we in de komende maanden in lijn met
eerdere bijeenkomsten initiatief nemen om de mensen te bereiken.
Namens de VVD fractie,
Peter Boeijink
Fractie-voorzitter VVD bloemendaal